Sosyal İzolasyon Şeması

“Bir yere, bir gruba ait hissetmiyorum.”
“Kendimi diğer insanlardan çok farklı hissediyorum.”
“Sosyal ortamlarda kendimin çok fazla farkında oluyorum.”
“Sosyal bir ortamda ne diyeceğimi bilemiyorum kendimi donuk ve sıkıcı hissediyorum.”

Sosyal İzolasyon Şeması Nedir?

Temel duygusal ihtiyaçlarımızdan biri “ait olma” ihtiyacıdır. Bizi anlayan ve kabul eden bir topluluğun, bir arkadaş grubunun, bir ailenin, bir çevrenin olduğunu bilmek ve onlara ait hissetmek hayatta köklerimizin olduğunu bilmek bizlere iyi gelir. Sosyal izolasyon şemasını, kendimizi bir gruba, yere, ortama ait hissedememek olarak özetleyebiliriz. Bir sosyal ortamda yabancı gibi hissetmek, uzak hissetmek, ait hissedememek, “herkes bulunduğu yere tam uyuyor ben uyum sağlayamıyorum” düşüncesi ile yanlış bir davranış yapmamak için hep tetikte olmak, dikkatini kendinden uzaklaştırıp ortama verememek sosyal izolasyon şemasının güçlü olduğunu ve yaşamı etkiler düzeyde olduğunu gösteriyor olabilir.

Sosyal izolasyon şemasının güçlü olması demek, kişinin derin bir yalnızlık hissi ile baş etmeye çalıştığı anlamına gelmektedir. Kişi kendini yalnız, soyutlanmış hisseder ve bu acı verici bir deneyimdir.

Sosyal İzolasyon Şeması Nasıl oluşur?

Çocuklukta, ergenlikte çevredeki diğer kişilerle benzer olmayan dil, din, ırk, cinsel yönelim, engellilik durumu, sosyo-ekonomik düzey, eğitim düzeyi gibi yönlerin özellikle altının çizildiği bir ortamda büyümek, belki bu sebeplerden ayrımcılık, akran zorbalığı gibi zorlu deneyimler yaşamış olmak sosyal izolasyon şemasını güçlendirmiş olabilir. Aile ortamında ailenin geri kalanına uyumsuz hisseden, örneğin ailedeki eğitim düzeyi yüksek tek kişi olmak gibi veya farklı sebeplerden kişi bulunduğu sosyal ortamlarda kendisini farklı hissediyorsa sosyal izolasyon şemasının güçlü olduğunu düşünebiliriz.

Sosyal izolasyon şeması güçlü olan biri, geçmişteki ait olamama deneyimine takılı kalarak hiçbir yere ait olamayacağını düşünüyor ve rahat ve ait hissedebileceği topluluklardan ve sosyal ortamlardan uzak kalıyor olabilir. Böylece şema kendini gerçekleştirerek tekrar kişiyi ait olamama hissine döndürüyor olabilir.